“Life is a story, in search of a narraror”

(Leven is een verhaal op zoek naar een verteller)

Het is een half tot zwaar bewolkte dag en een temperatuur van een kleine zestien graden als er in een woning in de Klaas Katerstraat in de wijk Nieuwland te Schiedam wederom een zoon wordt geboren die van vader Paul en moeder Rina de naam mee krijgt van Helmer John en deze zoon was de nummer 4 in het rijtje, en net als zijn 3 oudere broers de achternaam Zandbergen zal gaan dragen, we schrijven 21 september 1961 waar een maand eerder Feyenoord zijn laatste wedstrijd van het seizoen speelt in de Kuip tegen Rapid J.C. en met de uitslag van 2 -1 als Nederlands kampioen werd gehuldigd.

Er werd nog volop gebouwd in de wijk Nieuwland en wat er gebouwd werd was voornamelijk één type woning, flats van vier verdiepingen zonder liften maar wel met stromend water, kolenkachel en een lavet in de badkamer (het nieuwste op gebied van hygiëne). En dit lavet moest de zinken teil doen vergeten, jaren was de zinken teil in elk gezin een instrument dat vaak op zaterdag te voorschijn werd gehaald en waar ieder op zijn beurt in werd gewassen, de oudste als eerste en daarna aflopend in leeftijd de rest van het gezin en de kleinste van het stel mocht als laatste plaats nemen in het koude ranzige zeepwater wat was achter gelaten door de eerder “schoon” gewassen oudere familieleden. Trouwens was de wekelijkse familie badderpartij en ritueel waar vaak het gehele gezin in werd betroken en waar de haren en nagels niet werden overgeslagen.  De haren werden gekamd met een luizenkam en in mijn beleving stonden de tanden van deze kam net iets te dicht op elkaar of je haren waren te dik maar het was een van deze twee opties wat ik mij nog herinner, en het vaak de  moeder was die deze taak op zich had genomen en niet de haren “voorzichtig” kamde maar na een aantal hoofdjes het geduld al lang had verloren en het gejammer niet meer kon aanhoren dat ze de haren er met een korte maar subtiele “ruk” uittrok,en dan liefdevol je tranen weg veegde aan haar schort en je dan vertelde dat je wel erg veel klitten op je hoofd had. Dan de nagels die moesten eerst met een nagelborsteltje worden gereinigd, en het waren deze borstels waar ze in mijn beleving een soort van staaldraadjes in waren verwerkt, na één behandeling stond het bloed letterlijk onder je nagels en je handen die gelijk werden mee “gesopt” waren voor het gevoel ontvelt en gevoelloos en daarbij ook nog zo de eerste dagen zo rood als een kreeft, Ja schoon waren ze dan wel. Dan volgde het knippen van de nagels, om maar weer een tijdje niet te hoeven knippen werden de nagels zo kort mogelijk geknipt, zo kort dat je de eerste week met heel gevoelige vingertoppen rondliep, waar nagenoeg geen nagel op was te bekennen. Maar dit zou dus allemaal veranderen denk je dan heel naïef, We woonden sinds kort op “stand” zoals de misschien wel jaloers achter gebleven buren uit de Gorzen- Nieuwland noemde, het was de naam van “Hongerput” zoals Nieuwland door de nieuwe bewoners al snel werd in om gedoopt, deze naam was zo gekozen omdat de meeste bewoners van een vaak lage huurtjes in de Gorzen van vaak een paar tientjes nu al snel het dubbele of zelf drie dubbele  moesten gaan betalen voor hun nieuwe flat met lavet en zich er hier dus vaak op verkeken en huursubsidie of huuraanpassing bestond toen nog niet, dus minder bestedingsruimte zoals armoede tegenwoordig heet was hun deel.

De nieuwe bewoners kwamen dus voornamelijk uit de voormalige arbeiderswijk “De  Gorzen” gelegen aan de Maas maar ook in Schiedam en het waren deze arbeiders die voornamelijk werkzaam waren bij de twee grote scheepsreparatie en nieuwbouw werven die Schiedam rijk was nl. de Gusto en Wilton-Feyenoord samen goed voor ca. 10.000 werknemers in hun beste jaren. Helaas is er van deze werven ook niets meer over. Totaal opgekocht- opgedoekt- bewust naar de knopen laten gaan in het belang van de economie, en weet ik al niet meer, alleen de harmonieorkesten bestaan nog,maar spelen tegenwoordig ook een toontje lager,  maar hier over later meer.

——————————

Even terug en stil staan bij mijn geboorte, zoals ik al eerder schreef ben ik geboren in de Klaas Katerstraat, en van mijn oudste broer Rob hoorde ik dat toen mijn moeder aan het bevallen was van mij, hij werd weg gestuurd en werd opgevangen door de buren, de familie Van Gelderen en deze woonde 2 huizen terug op de galerij van de derde verdieping, hij mocht dus niet bij de bevalling aanwezig zijn. Zoals er nu tegenwoordig complete filmploegen, videofilms of foto- geheugenkaartjes worden volgeschoten om van zo’n “blijde”gebeurtenis maar niets te hoeven missen en dan het liefst met digitale  opnames die tot in de bloedigste details zijn uitvergroot  om op verjaardagen je vrienden of familie mee lastig te vallen die ze dan ook nog moeten laten zien op een zo breed mogelijke plasma tv’s, met uiteraard een surroundsysteem voor een dolby geluideffect om het geluid van het inscheuren of in knippen maar niet te hoeven missen, maar daar was dus in de jaren zestig geen sprake van, kinderen geloofde nog in de ooievaar of op zijn minst in de krootjes waar dan spontaan een kindje uit kwam springen, De buurvrouw ging dus met mijn broer voor het raam zitten kijken of er al een ooievaar in aantocht was die met een baby in zijn snavel op weg was naar nr: 168. “Dit was nu al weer de derde keer dat mijn broer moest uitkijken naar die ooievaar en elke keer was het de ooievaar gelukt om ongezien weer zo’n schreeuwend broertje in het wiegje te dropen, en die broertjes waren altijd zo luidruchtig, vooral in de nacht, hij snapte  niets van dit ooievaarverhaal maar besloot wel om de volgende keer een katapult op zak te hebben om een nieuwe ooievaar voordat deze bij nr: 168 zou zijn gearriveerd  deze dan vakkundig uit de lucht te doen schieten”het  moet wel leuk blijven hé zoveel slapeloze nachten vol gejank van dat kleine grut.

De voornaam: Helmer John

Geen idee, gegoogled onder wereld leiders- niets, vrede stichters- niets, ridders- niets, kruisvaarders- niets.

Oud verroest Noors schip aangemeerd in de haven van Rotterdam in 1961met de naam: Helmer, Ja dit zal de ingeving van mijn vader geweest zijn om mij met deze voornaam voor de rest van mijn leven te laten door gaan.